Arsa Payı ve Nedir Nasıl Hesaplanır ?

Arsa Payı Nedir?

• Kat Mülkiyeti Kanununa göre kat irtifakı ya kat mülkiyeti kurulan binalarda her bir hak sahibine, bağımsız bölüm başına düşen paya arsa payı denir. Ana taşınmazın metrekaresi hesaplandıktan sonra bağımsız bölümlerin metrekaresi üzerinden hak sahiplerine dağıtılır.

• Arsa payları, ortak mülkiyet olarak kabul edilir ve kat mülkiyeti ya da kat irtifakından bağımsız şekilde devredilemez ya da miras yoluyla geçmez.

Arsa Payı Neden Önemli ?

• Birçok vatandaşımızın hayatı boyunca tek hayali ev sahibi olmaktır. Türkiye’de maalesef orta seviyede geliri olan bir aile için en az 20 yıllık banka borçlanması gerekiyor. Ya da yemeden içmeden kesilip biriktirilen paralarla ev sahibi olmasına müsaade etmektedir.

Rayiç Bedel Nedir?

• Arsa payının belirlenmesinde önemli bir role sahip olan rayiç bedel nedir? Rayiç bedel, bir malın pazar değeri olarak tanımlanabilir. Satın alınacak veya satılacak bir malın güncel sürüm değeri olarak da açıklanabilir. Bu bedel, alınacak veya satılacak olan malın değerinin altında işlem görmesinin engellenmesini sağlar.

Arsa Payı Hesaplama Formülü Nedir?

• Tapu Sicil Müdürlüğü tarafından arsa payı değeri üzerinden hak sahiplerine düşen alanların büyüklüğü ve metrekare karşılığı şu formül üzerinden hesaplanıyor:
•  
• Bir örnek üzerinden açıklamak gerekirse…
• Tapuda binanın parseli 1.000 (bin) metrekare, 1.000 metrekare üzerinde 12 bağımsız birim olduğunu varsayalım. 12 no’lu gayrimenkulün tapu senedinde 20/169 arsa payı olduğu yazıyor.
• Bu örnekten hareketle arsa payı hesaplanırken şu formül ile ilerleniyor:
• 1000 metrekare / 169 x 20 = 118,343 metrekare
• Elde edilen 118,343 metrekare arsa payı değeri oluyor.
• Arsa payı hesaplamalarında adil bir paylaşım açısından önemli olan konu, arsa payının bağımsız bölümlerin adetlerine bölünerek eşit birer pay olarak verilmesinin mümkün olmadığıdır. Ayrıca, bağımsız bölümlerin metrekarelerine göre de pay verilmesi söz konusu olmuyor. Arsa payı hesaplamasının bu nedenlerle kanunlara ve usulüne uygun olarak yapılması hassasiyet taşıyan bir konu olarak gündeme geliyor.

Rayiç Bedel Nasıl Hesaplanır?

• Mülkün çevresinde bulunan üç farklı evin fiyatları ve metrekareleri biliniyorsa hesaplama işlemi yapılabilir. Konutların fiyatları ve metrekareleri toplanıp toplam fiyat ve toplam metrekare belirlenir. Toplam fiyat, toplam metrekareye bölünür. Çıkan sonuç, rayiç bedelinin hesaplanmak istendiği gayrimenkulün metrekaresi ile çarpılır. Bu işlemin sonucu, konutun metrekare bazında fiyatını gösterir. Bu hesap ile belediyenin belirlediği asıl bedel aynı olmayabilir. Bu durumun nedeni rayiç bedel hesaplanırken evin manzarası, depreme dayanıklılığı, toplu taşımaya yakınlığı ve çevresinde bulunan okullar gibi birçok kriterin belirleyici olmasıdır.